Cmentarz żydowski (Kirkut)
Cmentarz z grobem sławnego cadyka Chaima Halbersztama ( zm. w 1875 r.) potomka rabinów Aszkenazych. Obiekt jest zamknięty, w celu zwiedzenia należy odebrać klucze u opiekuna mieszkającego naprzeciwko cmentarza.
Jest to drugi Kirkut w mieście, założony w drugiej połowie XIX w, poszerzony w 1926 r.
Na kilkuset zachowanych do dziś nagrobkach można znaleźć inskrypcje w języku hebrajskim, jidysz i po polsku. W centralnej części nekropolii zachował się ohel, odnowiony w latach powojennych, w którym znajdują się macewy zmarłych chasydów z Nowego Sącza (Santz). Obecny układ macew powstał po 1945 r. W czasie II Wojny Światowej zdewastowany przez Niemców – część macew została użyta do brukowania sądeckich ulic.
W czasie okupacji hitlerowskiej cmentarz był miejscem egzekucji na którym Niemcy rozstrzelali wielu Polaków.
Adres: ul. Rybacka, Nowy Sącz
Warto zobaczyć:
- Zapraszamy na wycieczkę – Śladem sądeckich Żydów
- Znajdującą się na zewnętrznej stronie bramy cmentarnej tablica upamiętniająca Jakuba Mullera, strażnika pamięci sądeckich Żydów
Czy wiesz, że:
- Co rok do grobu cadyka Chaima Halberstama pielgrzymują Żydzi Chasydzi z całego świata.
- 1/3 – część ludności Nowego Sącza w okresie przedwojennym stanowiła ludność żydowska.
- Pierwszy Kirkut w Nowym Sączu znajdował się na tyłach Synagogi, obecnie ul. Piotra Skargi.
- Jedyny w Polsce prywatny czynny dom modlitwy znajduje się na ul. Wąsowiczów, Nowy Sącz.
- Podczas okupacji Kirkut był miejscem masowych egzekucji zarówno ludności żydowskiej jak i chrześcijańskiej. Ofiary te upamiętnia pomnik usytuowany w centralnej części cmentarza, odsłonięty w dniu 18 czerwca 1956 r.
- Na terenie kirkutu łącznie zginęło wielu Żydów i Polaków.
