Kościół Ewangelicko-Augsburski (Zespół Poklasztorny OO. Franciszkanów)
Kościół ewangelicko-augsburski mieści się w kaplicy Przemienienia Pańskiego, w byłych zabudowaniach klasztornych ojców franciszkanów. Kaplica w stylu barokowym nawiązuje swoim wyglądem do Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu, przebudowana została w połowie XVII wieku przez starostę Konstantego Lubomirskiego. Miała służyć jako miejsce kultu obrazu Przemienienia i kaplica grobowa rodu fundatorów.
Zabudowania poklasztorne.
Klasztor wraz z kościołem pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny ufundował król Wacław II Czeski w 1297 r. Gotycki kościół wzniesiono w XIV wieku. W kościele klasztornym odbywały się sejmiki okolicznej szlachty a w klasztorze kapituły prowincjalne franciszkanów. Na skutek pożarów zabudowań klasztornych w latach 1753 i 1769 (pożar ten powstał przez nieostrożność Żydów posiadających domy przy murach klasztoru), a w końcu w 1785 roku likwidacji samego klasztoru (tzw. kasata józefińska), zamarło życie zakonne. Z nakazu władz zaborcy austriackiego kościół został rozburzony, zniknęły kaplice, oprócz kaplicy Przemienienia Pańskiego. Żydzi zakupili pofranciszkańskie zabudowania wraz z kaplicą, wpłacając do Skarbu Austrii 500 florenów. Talmudyczny zakaz nie pozwalający im korzystać z takiego pochodzenia budynków spowodował sprzedanie ich w 1800 roku za sumę 2200 reńskich gminie ewangelickiej, założonej dla kolonistów niemieckich w Nowym Sączu i okolicy. W kaplicy Przemienienia Pańskiego powstał zbór wyznania ewangelicko-augsburskiego. W zabudowaniach poklasztornych powstała szkoła niemiecka i mieszkanie pastora. Po 1950 roku upaństwowiono budynki poklasztorne, które wróciły ponownie do gminy ewangelickiej w 1991 roku.
Kaplica Przemienienia Pańskiego dotrwała do dzisiaj bez większych zmian architektonicznych.
Warta obejrzenia jest marmurowa płyta nagrobna Jana Dobka Łowczowskiego zachowana z nieistniejącej przykościelnej kaplicy świętego Bernardyna.
Adres: Pijarska 21
Warto zobaczyć:
Czy wiesz, że:
-
Niemcy pojawili się na Sądecczyźnie w czasie panowania cesarza austriackiego Józefa II, a ich osady lokalizowano na terenach konfiskowanych klasztorom (tzw. kolonizacja józefińska). W zamian za osiedlenie się w Galicji otrzymywali ziemię, zwalniano ich z obowiązku posyłania pierworodnego syna do wojska, otrzymywali też dotację ze skarbu cesarskiego.
-
W Sądeckim Parku Etnograficznym (ulica Lwowska 226) znajduje się sektor kolonistów niemieckich, w którym odtworzony został fragment dawnej zabudowy osadników. Zobaczyć tam można charakterystyczne dla kolonistów siedliska – domy budowane szczytem do drogi z podwórzem pomiędzy domem mieszkalnym, a spichlerzem i oddzielone od drogi wysokim murem, z bramą wjazdową i furtką wejściową.
